Si e Bëjnë Mjaltin Bletët

A e keni vënë re ndonjëherë se çfarë fshihet pas shijes së ëmbël të mjaltit? Procesi i transformimit të nektarit të luleve në mjaltë është një nga mrekullitë më të thjeshta e megjithatë më magjike të natyrës.

1. Mbledhja e Nektarit

Çdo bletë punon si një “ambulancë fluturuese”: viziton deri në 5,000 lule në një ditë për të mbledhur nektar. Me gjuhën e saj të gjatë, ajo thith këtë lëng të ëmbël dhe e ruan në atë që quhet “stomaku i mjaltit” – një rezervuar kalimtar ku fillon ky proces.

2. Transformimi Enzimatik

Brenda stomakut të mjaltit, nektari përzihet me enzima të veçanta që fillojnë ta shpërbëjnë sheqerin e thjeshtë në përbërës më të lehtë për tu ruajtur. Ky “mix” i parapërgatitur i kthehet pastaj bletëve tjera punëtore në koshere, me anë të regurgjitimit — po, ashtu si një recetë mikse!

3. Depozitimi dhe Tharja

Bletët e transferojnë përzierjen në qelitë e dyllit (hojet). Por kjo masë e sapo depozituar ka ende shumë ujë: rreth 70–80%. Për ta bërë më të trashë, bletët rrahin krahët mbi hoje, duke krijuar një rrymim ajri që avullon lëngjet e tepërta. Kjo intensifikon shijen dhe e bën që të ruhet gjatë.

4. Mbyllja e Qelizave

Kur përqindja e ujit bie nën 18%, qelitë mbushen plot dhe mbulohen me dyll të hirtë – “kapaku” që mbron mjaltin nga era, dëmtuesit dhe papastërtitë. Aty mjalti do të presë derisa bletët të kenë nevojë për energji.

Fakte Argëtuese!

• Një bletë mesatarisht jeton vetëm 6–8 javë gjatë sezonit aktiv.
• Për një gjysmë kilogrami mjaltë, bletët duhet të fluturojnë rreth 80,000 kilometra – sa 2 herë rrotullime rreth globit!
• Mjalti nuk prishet kurrë; studiuesit kanë gjetur mjaltë 3,000-vjeçar i cili ishte ende i ngrënshëm!

Mënyra se si bletët bashkërendojnë miliarda hapa të vegjël për të krijuar çdo pikë mjaltë tregon se kombinimi i punës ekipore dhe inteligjencës natyrore nuk ka rival. Tani, kur hidhni pak mjaltë në çaj ose petulla, ose kur e hani një lugë mjalti të shijshëm në mëngjes, mendoni për gjithë këtë udhëtim të ëmbël që fshihet pas këtij kavanozi!